Zbliża się ostateczny termin na złożenie oświadczeń majątkowych. Są one składane np. przez radnych i wójtów co roku do 30 kwietnia. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez sześć lat. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości. Radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta muszą złożyć oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Kiedy oświadczenie Osoba składająca oświadczenie majątkowe określa w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie majątkowe wraz z kopią swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą składają w dwóch egzemplarzach: • radny - przewodniczącemu rady gminy, • wójt, przewodniczący rady gminy - wojewodzie, • zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta - wójtowi. Polecamy: Podatki 2015 - komplet Wojewoda i przewodniczący rady gminy przekazują wójtowi kopie oświadczeń majątkowych, które im złożono. Radny i wójt składają pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od złożenia ślubowania. Przypomnieć warto, że do pierwszego oświadczenia majątkowego radny musi dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, w której uzyskał mandat, a wójt informację o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli taką działalność prowadzili przed dniem wyboru. Kolejne oświadczenia majątkowe są składane przez radnego i wójta co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego oraz na dwa miesiące przed upływem kadencji. Zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta składają pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od powołania na stanowisko lub od dnia zatrudnienia. Do pierwszego oświadczenia majątkowego osoby, o których mowa, musiały dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli prowadziły ją przed dniem powołania lub zatrudnienia. Również i w tym przypadku kolejne oświadczenia majątkowe są składane co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego oraz w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę. Kontrola i analiza Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym dokonują osoby, którym złożono oświadczenie majątkowe, czyli odpowiednio przewodniczący rady gminy albo wojewoda, albo wójt. Osoby, którym złożono oświadczenie majątkowe, przekazują jeden egzemplarz urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez sześć lat. Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym dokonuje również urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe. Analizując oświadczenie majątkowe, urząd skarbowy uwzględnia również zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) małżonka osoby składającej oświadczenie. Podmiot dokonujący analizy jest uprawniony do porównania treści analizowanego oświadczenia majątkowego oraz załączonej kopii zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) z treścią uprzednio złożonych oświadczeń majątkowych oraz z dołączonymi do nich kopiami zeznań o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT). Podmiot dokonujący analizy oświadczeń majątkowych w terminie do 30 października każdego roku przedstawia radzie gminy informację o: • osobach, które nie złożyły oświadczenia majątkowego lub złożyły je po terminie, • nieprawidłowościach stwierdzonych w analizowanych oświadczeniach majątkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które złożyły nieprawidłowe oświadczenia, • działaniach podjętych w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w analizowanych oświadczeniach majątkowych. W przypadku podejrzenia, że osoba składająca oświadczenie majątkowe podała w nim nieprawdę lub zataiła prawdę, podmiot dokonujący analizy oświadczenia występuje do dyrektora urzędu kontroli skarbowej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie z wnioskiem o kontrolę określonego oświadczenia majątkowego. W przypadku odmowy wszczęcia kontroli podmiotowi, który złożył wniosek w tej sprawie, przysługuje odwołanie do generalnego inspektora kontroli skarbowej. KTO SKŁADA OŚWIADCZENIE MAJĄTKOWE W gminach oświadczenia majątkowe składają: • radny, • wójt, • zastępca wójta, • sekretarz gminy, • skarbnik gminy, • kierownik jednostki organizacyjnej gminy, • osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną, • osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta. W powiatach oświadczenia majątkowe składają: • radny, • członek zarządu powiatu, • sekretarz powiatu, • skarbnik powiatu, • kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, • osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną, • osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty. W województwach oświadczenia majątkowe składają: • radny, • członek zarządu województwa, • skarbnik województwa, • kierownik wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, • osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną, • osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa. Oświadczenie o działalności małżonka Radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta są obowiązani do złożenia oświadczenia o działalności gospodarczej prowadzonej przez ich małżonka. Chodzi o działalność wykonywaną na terenie gminy, w której osoba obowiązana do złożenia oświadczenia pełni funkcję lub jest zatrudniona. Konieczne jest również złożenie oświadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich małżonków, jeżeli umowy te zawarte zostały z organami gminy, jednostkami organizacyjnymi gminy lub gminnymi osobami prawnymi i nie dotyczą stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie dostępnych usług lub ze stosunków prawnych powstałych na warunkach powszechnie obowiązujących. Przedstawiciel władz gminy, której małżonek w okresie pełnienia funkcji lub zatrudnienia tej osoby zostali zatrudnieni na terenie danej gminy w jednostce organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego, związku jednostek samorządu terytorialnego albo rozpoczęli pracę lub czynności zarobkowe na innej podstawie w spółkach handlowych, w których co najmniej 50 proc. udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego, musi pisemnie poinformować o tym fakcie osobę, której składa oświadczenie majątkowe. Obowiązek złożenia informacji dotyczy również przypadku zmiany stanowiska przez małżonka zatrudnionego w wymienionych wyżej podmiotach. Oświadczenie dotyczące działalności gospodarczej małżonków składają: • radni - przewodniczącemu rady gminy, • wójtowie, przewodniczący rady gminy - wojewodom, • zastępcy wójta, sekretarze gminy, skarbnicy gminy, kierownicy jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzające i członkowie organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójtów - wójtowi. Oświadczeń dotyczących działalności gospodarczej małżonka oraz informacji o pracy małżonka przedstawiciela władz samorządowych, np. w jednostce organizacyjnej gminy, nie przesyła się urzędowi skarbowemu i nie podlegają one analizie przez urząd skarbowy. Oświadczenia i informacje są tylko analizowane przez osoby, którym je złożono, i przechowywane przez sześć lat. Oświadczenia i informacja, o której mowa, podlegają ujawnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej, z tym że ujawnieniu nie podlegają informacje dotyczące adresów zamieszkania osób je składających oraz osób, których one dotyczą. Kary za brak oświadczenia Niezłożenie oświadczenia majątkowego np. przez wójta czy radnego w terminie do złożenia oświadczeń o działalności gospodarczej małżonków lub informacji o zatrudnieniu małżonka, np. w jednostce organizacyjnej gminy, przez: • radnego - powoduje utratę diety do czasu złożenia oświadczenia lub informacji, • wójta, zastępcę wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osobę zarządzającą i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osobę wydającą decyzje administracyjne w imieniu wójta - powoduje utratę ich wynagrodzenia za okres od dnia, w którym powinny być złożone oświadczenie lub informacja, do dnia złożenia oświadczenia lub informacji. Jeżeli sekretarz gminy lub skarbnik gminy nie złożą w terminie np. oświadczenia majątkowego, rada gminy odwołuje ich, w drodze uchwały, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lub informacji. Natomiast jeżeli zastępca wójta, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, to właściwy organ odwołuje ich albo rozwiązuje z nimi umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lub informacji. Odwołanie i rozwiązanie umowy o pracę w trybach, o których mowa wyżej, równoznaczne jest z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 kodeksu pracy. Oświadczenia w powiatach Podobnie jak w gminach, również w powiatach radny, członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Oświadczenie majątkowe dotyczy ich majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie przedstawicieli władz powiatu zawiera te same informacje co oświadczenia przedstawicieli władz samorządu gminnego. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym również są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości i powinny być udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej. Samorządowcy w powiatach składający oświadczenie majątkowe muszą określić w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie majątkowe wraz z kopią swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą składają w dwóch egzemplarzach: • radny - przewodniczącemu rady powiatu, • starosta, przewodniczący rady powiatu - wojewodzie, • wicestarosta, członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty - staroście. Wojewoda i przewodniczący rady powiatu przekazują staroście kopie oświadczeń majątkowych, które im złożono. Radny powiatu, tak samo jak ma to miejsce w przypadku radnych gmin, składa pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania. Do pierwszego oświadczenia majątkowego radny jest obowiązany dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyskał mandat, jeżeli taką działalność prowadził przed dniem wyboru. Kolejne oświadczenia majątkowe są składane przez radnego co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na dwa miesiące przed upływem kadencji. Z kolei członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty składają pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od dnia wyboru lub powołania na stanowisko albo od dnia zatrudnienia. Do pierwszego oświadczenia majątkowego członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty są obowiązani dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli prowadzili ją przed dniem wyboru, powołania lub zatrudnienia. Kolejne oświadczenia majątkowe są składane przez nich co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę. Analiza oświadczeń z powiatów Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym przedstawicieli samorządu powiatu dokonują osoby, którym złożono oświadczenie majątkowe, czyli przewodniczącemu rady powiatu, wojewoda i starosta. Jeden egzemplarz oświadczenia trafia do urzędu skarbowego. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez sześć lat. Analizując oświadczenie majątkowe, urząd skarbowy uwzględnia również zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) małżonka osoby składającej oświadczenie. Przy analizie można porównać treści analizowanego oświadczenia majątkowego oraz załączonej kopii zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) z treścią uprzednio złożonych oświadczeń majątkowych oraz z dołączonymi do nich kopiami zeznań o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT). W przypadku podejrzenia, że osoba składająca oświadczenie majątkowe podała w nim nieprawdę lub zataiła prawdę, również w przypadku oświadczeń majątkowych przedstawicieli powiatów można zwrócić się do dyrektora urzędu kontroli skarbowej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie z wnioskiem o kontrolę jej oświadczenia majątkowego. Przewodniczący rady powiatu, wojewoda i starosta dokonujący analizy oświadczeń majątkowych w terminie do 30 października każdego roku przedstawiają radzie powiatu informację o: • osobach, które nie złożyły oświadczenia majątkowego lub złożyły je po terminie, • nieprawidłowościach stwierdzonych w analizowanych oświadczeniach majątkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które złożyły nieprawidłowe oświadczenia, • działaniach podjętych w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w analizowanych oświadczeniach majątkowych. TREŚĆ OŚWIADCZENIA Oświadczenie majątkowe składane przez przedstawicieli władz jednostek samorządu terytorialnego musi zawierać informacje o: • zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, a także dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach handlowych, • dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu, • mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 tys. zł, • zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10 tys. zł, w tym zaciągniętych kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na jakich zostały udzielone. Informacje o małżonku Radny, członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty są obowiązani do złożenia oświadczenia o działalności gospodarczej prowadzonej przez ich małżonka, jeżeli działalność ta wykonywana jest na terenie powiatu, w którym osoba obowiązana do złożenia oświadczenia pełni funkcję lub jest zatrudniona. Muszą oni również złożyć oświadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich małżonków, jeżeli umowy te zawarte zostały z organami powiatu, jednostkami organizacyjnymi powiatu lub powiatowymi osobami prawnymi i nie dotyczą stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie dostępnych usług lub ze stosunków prawnych powstałych na warunkach powszechnie obowiązujących. Między innymi radny i członek zarządu powiatu, którego małżonek, w okresie pełnienia funkcji we władzach powiatu, został zatrudniony na terenie danego powiatu, np. w jednostce organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego musi pisemnie poinformować o tym fakcie osobę, której składa oświadczenie majątkowe. PRZYKŁAD TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY O TERMINIE SKŁADANIA OŚWIADCZEŃ 13 marca 2007 r. Trybunał Konstytucyjny zajął się wnioskiem o zbadanie konstytucyjności przepisów dotyczących oświadczeń majątkowych zawartych w ustawie o samorządzie gminnym. We wniosku tym zwrócono uwagę, że: • wprowadzenie w 2005 roku do Ordynacji wyborczej do rad gmin oraz do ustawy o bezpośrednim wyborze wójta sankcji wygaśnięcia mandatu za uchybienie przez radnego/wójta obowiązkowi terminowego złożenia wymaganego oświadczenia majątkowego jest nieproporcjonalną sankcją w porównaniu z wagą uchybienia i konsekwencjami w postaci przekreślenia wyniku wyborów; • sytuację, w której niemalże identyczne stany faktyczne, o regulacji inspirowanej tą samą przyczyną (dążenie do zapewnienia przejrzystości stosunków majątkowych funkcjonariuszy) i przy identycznym jej ujęciu konstrukcyjnym (obowiązek złożenia oświadczenia), w różny sposób określają początek terminu do złożenia oświadczeń majątkowych radnego/wójta i oświadczeń majątkowych dotyczących członków ich rodzin. Oświadczenie własne radnego/wójta powinno być złożone w ciągu miesiąca od ślubowania. Oświadczenie dotyczące rodziny w ciągu miesiąca od dnia wyboru. Trybunał uznał, że chodzi tu o sankcję wkraczającą nieproporcjonalnie (art. 31 ust. 3 konstytucji) w prawa wyborcze. Automatyzm i bezwzględność sankcji prowadzą do przekreślenia wyników wyborów i woli wyborców za stosunkowo drobne uchybienie, i to nie niweczące racje, które zadecydowały o wprowadzeniu obowiązku składania oświadczeń majątkowych. Sama zasada wglądu w sytuację majątkową radnych/wójtów nie jest bowiem naruszona przy złożeniu oświadczeń z naruszeniem terminu. Trybunał stwierdził, że tak surowa sankcja była niekonieczna, aby osiągnąć zamierzony cel ustawodawczy (przejrzystość sytuacji majątkowej mandatariuszy, ich dyscyplinowanie w tym zakresie). Niezachowanie proporcjonalności przejawiło się także w nieadekwatnej procedurze zmierzającej do wygaszenia mandatu. Rozmaitemu określeniu początku biegu terminu do złożenia oświadczeń - od daty ślubowania (dla własnych oświadczeń radnego/ wójta) i od daty wyboru (dla oświadczeń dotyczących rodziny radnego/wójta) zarzucano, że istnienie dwoistości wprowadza w błąd i jest niejasne. Trybunał uznał, że przepis przewidujący obowiązek złożenia własnego oświadczenia w terminie miesiąca od daty ślubowania jest konstytucyjny, z uwagi na jasne określenie tego terminu. Niekonstytucyjny jest natomiast przepis nakazujący liczenie terminu do złożenia oświadczenia dotyczącego członka rodziny - w ciągu miesiąca - od daty wyboru. O ile bowiem data ślubowania nie budzi wątpliwości, o tyle termin - od daty wyboru - jest niejednoznaczny. Może on bowiem dotyczyć daty przeprowadzenia głosowania, daty rozplakatowania obwieszczenia komisarza wyborczego o wynikach wyborów na terenie województwa, daty ogłoszenia wyniku wyborów w dzienniku urzędowym. Praktyka także notuje rozbieżności interpretacyjne w tym zakresie. Ta niejednoznaczność została uznana za naruszenie art. 2 konstytucji (zasada rzetelnej legislacji) - na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 marca 2007 r., sygn. K 8/2007. Wniosek Niekonstytucyjny jest przepis nakazujący liczenie terminu do złożenia oświadczenia dotyczącego członka rodziny - w ciągu miesiąca - od daty wyboru. Więcej Spóźnialscy samorządowcy nie stracą mandatów - dodatkowych wyborów nie będzie GP nr 52/2007 Kary dla przedstawicieli powiatów Niezłożenie oświadczenia majątkowego w terminie przez: • radnego powiatu - powoduje utratę diety do czasu złożenia oświadczenia, • członka zarządu powiatu, sekretarza powiatu, skarbnika powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu, osobę zarządzającą i członka organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osobę wydającą decyzje administracyjne w imieniu starosty - powoduje utratę ich wynagrodzenia za okres od dnia, w którym powinno być złożone oświadczenie, do dnia złożenia oświadczenia. Jeżeli członek zarządu powiatu, sekretarz powiatu lub skarbnik powiatu nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, rada powiatu odwołuje ich, w drodze uchwały, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia. Jeżeli kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, właściwy organ odwołuje ich albo rozwiązuje z nimi umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lub informacji. Odwołanie i rozwiązanie umowy o pracę, w sytuacjach, o których mowa, jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 kodeksu pracy. PRZYKŁAD PRZYWRÓCENIE DO PRACY I ZŁOŻENIE OŚWIADCZENIA Małgorzata B. była kierownikiem Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej. Burmistrz rozwiązał z nią stosunek pracy za wypowiedzeniem z końcem lutego 2004 r. W związku z ustaniem zatrudnienia Małgorzata B. złożyła oświadczenie majątkowe, zgodnie z przepisem art. 24h ust. 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Sąd okręgowy przywrócił powódkę do pracy w Zakładzie Gospodarki Komunalnej w na poprzednich warunkach. Małgorzata B. 15 lipca 2004 r. zgłosiła gotowość do pracy i burmistrz poinformował ją, że została przywrócona do pracy na poprzednich warunkach, jednakże po zmianie statutu w pozwanym Zakładzie Gospodarki Komunalnej ustanowiono stanowisko dyrektora, które zajmuje inna osoba. W związku z tym Małgorzacie B. powierzono na okres trzech miesięcy obowiązki inspektora do spraw zamówień publicznych. 3 września 2004 r. rozwiązano z nią stosunek pracy bez okresu wypowiedzenia na podstawie art. 24k ust. 3 i 4 ustawy o samorządzie gminnym, wobec niezłożenia w terminie 30 dni oświadczenia o stanie majątkowym, zgodnie z art. 24h ust. 5 tej ustawy, to jest w okresie do 16 sierpnia 2004 r. w związku z zatrudnieniem po przywróceniu do pracy. Sąd rejonowy-sąd pracy stwierdził, że rozwiązanie stosunku pracy było nieuzasadnione z tego względu, że obowiązek złożenia oświadczenia majątkowego, zgodnie z art. 24h ust. 5, ciążył na kierowniku jednostki organizacyjnej gminy, a powódka po przywróceniu do pracy faktycznie takiego stanowiska nie pełniła. Rozpatrując skargę kasacyjną Zakładu Gospodarki Komunalnej w Sąd Najwyższy stwierdził że ustawa nie przewiduje obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego w związku z przywróceniem do pracy z mocy wyroku sądowego i jej podjęciem przez pracownika. Mimo braku takiego oświadczenia majątkowego, przywrócony do pracy pracownik składa kolejne oświadczenie majątkowe, które począwszy od pierwszego złożonego przy zatrudnieniu, poprzez dalsze, w tym po uprzednim rozwiązaniu stosunku pracy, ujawniają jego stan majątkowy w związku z zatrudnieniem na stanowisku objętym obowiązkiem składania oświadczeń majątkowych. W konsekwencji, stwierdzenie braku obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego po przywróceniu do pracy oznacza jednocześnie negatywną odpowiedź na pytanie, czy obowiązek taki był aktualny w przypadku powódki, której po przywróceniu do pracy - co jest okolicznością dodatkową - czasowo powierzono pracę na stanowisku, którego nie dotyczy obowiązek składania oświadczenia majątkowego (na podstawie wyroku Sądu Najwyższego z 28 lutego 2006 r., sygn. II PK 190/2005. Wniosek Po przywróceniu do pracy kierownik jednostki organizacyjnej gminy nie ma obowiązku złożenia kolejnego oświadczenia majątkowego na podstawie art. 24h ust. 5 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.). Oświadczenia w województwach Podobnie jak w gminach i powiatach, również radny, członek zarządu województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa składają oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Zakres informacji i zasady obowiązujące przy składaniu oświadczeń majątkowych przez przedstawicieli samorządu województwa są takie same jak w samorządzie gmin i powiatów. Radny województwa tak samo jak radni niższych szczebli samorządu terytorialnego składa pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od złożenia ślubowania. Do pierwszego oświadczenia majątkowego radny powinien dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia województwa, w którym uzyskał mandat, jeżeli taką działalność prowadził przed dniem wyboru. Kolejne oświadczenia majątkowe są składane przez radnego co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na dwa miesiące przed upływem kadencji. Z kolej członek zarządu województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa składają pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od dnia wyboru lub powołania na stanowisko albo od dnia zatrudnienia. Również w tym przypadku kolejne oświadczenia majątkowe są składane co roku do 30 kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę. Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym, w przypadku przedstawicieli władz samorządu województwa dokonują: • przewodniczący sejmiku województwa - w przypadku oświadczeń radnych, • wojewoda - w przypadku oświadczeń marszałków województw, przewodniczących sejmików województwa, • marszałkowie województw - w przypadku oświadczeń wicemarszałków województw, członków zarządu województwa, skarbników województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, osób zarządzających i członków organów zarządzających wojewódzkich osób prawnych oraz osób wydających decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa. Oświadczenie majątkowe przedstawicieli władz samorządu województwa, tak jak w przypadku niższych szczebli samorządu terytorialnego, przechowuje się przez sześć lat. Podmiot dokonujący analizy oświadczeń majątkowych w terminie do 30 października każdego roku przedstawia sejmikowi województwa informację o osobach, które nie złożyły oświadczenia majątkowego lub złożyły je po terminie. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości i są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej. Kary dla samorządowców w województwie Niezłożenie oświadczenia majątkowego w terminie przez: • radnego województwa - powoduje utratę diety do czasu złożenia oświadczenia, • członka zarządu województwa, skarbnika województwa, kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osobę zarządzającą i członka organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osobę wydającą decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa - powoduje utratę ich wynagrodzenia za okres od dnia, w którym powinny być złożone oświadczenie, do dnia złożenia oświadczenia. Jeżeli członek zarządu województwa lub skarbnik województwa nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, sejmik województwa odwołuje ich, w drodze uchwały, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lub informacji. Jeżeli kierownik wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, właściwy organ odwołuje ich albo rozwiązuje z nimi umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lub informacji. Podobnie jak ma to miejsce w powiatach i gminach odwołanie i rozwiązanie umowy o pracę w wymienionych sytuacjach jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt. 1 kodeksu pracy. Zakaz przyjmowania świadczeń Poza konieczności składnia oświadczeń majątkowych i informacji o działalności gospodarczej małżonka czy o jego zatrudnieniu przedstawiciele gmin muszą pamiętać jeszcze o zakazie przyjmowania określonych świadczeń majątkowych. I tak wójt, zastępca wójta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta w trakcie pełnienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres trzech lat po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mogą przyjąć jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym, nieodpłatnie lub odpłatnie w wysokości niższej od jego rzeczywistej wartości od podmiotu lub podmiotu od niego zależnego, jeżeli biorąc udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych jego dotyczących mieli bezpośredni wpływ na jego treść. Podmiotem zależnym, o którym mowa wyżej, jest podmiot, w którym: • przedsiębiorca posiada bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w jego organach, także na podstawie porozumień z innymi wspólnikami i akcjonariuszami, • przedsiębiorca jest uprawniony do powoływania albo odwoływania większości członków organów zarządzających podmiotu zależnego, • więcej niż połowa członków zarządu przedsiębiorcy jest jednocześnie członkami zarządu albo osobami pełniącymi funkcje kierownicze w podmiocie pozostającym z przedsiębiorcą w stosunku zależności. Zakaz przyjmowania świadczeń majątkowych, o którym mowa, nie dotyczy nabycia przedmiotu lub usługi dostępnych w ramach publicznej oferty, a także nie dotyczy przedmiotów zwyczajowo wykorzystywanych w celach reklamowych i promocyjnych oraz nagród przyznawanych w konkursach na działalność artystyczną. Takie same ograniczenia, o których mowa wyżej, obowiązują: • członków zarządu powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów, kierowników jednostek organizacyjnych powiatów, osoby zarządzające i członków organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi oraz osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu starosty, • członków zarządu województw, skarbników województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające i członków organów zarządzających wojewódzką osobą prawną oraz osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa. PRZYKŁAD OŚWIADCZENIE OSÓB WYDAJĄCYCH DECYZJE Teresa K. była zatrudniona w urzędzie miasta od 1997 r., w tym do 12 sierpnia 1998 r. na stanowisku inspektora w referacie praw jazdy wydziału komunikacji. Ponadto pełniła funkcję społecznego inspektora pracy. W tym okresie nie posiadała uprawnienia do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu prezydenta miasta. W dniu 30 sierpnia 2004 r. Teresa K. otrzymała upoważnienie do wydawania takich decyzji. Upoważnienie to odwołano 31 maja 2005 r. Przez cały okres obowiązywania upoważnienia Teresa K. nie wydała żadnej decyzji administracyjnej. W dniu 30 sierpnia 2004 r. otrzymała informację, że z uwagi na udzielenie jej tego samego dnia upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych powinna złożyć oświadczenie majątkowe. Powódka złożyła takie oświadczenie. dniu 4 maja 2005 r. poinformowano powódkę, że powinna złożyć oświadczenie majątkowe za rok 2004 w terminie do 30 kwietnia 2005 r. Oświadczenie to złożyła 5 maja 2005 r. 30 maja 2005 r. rozwiązano z Teresą K. umowę o pracę na podstawie art. 24k ust. 3 i 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.). Sprawą zajął się ostatecznie Sąd Najwyższy, który stwierdził że osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta jest obowiązana do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym (art. 24h ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym) w terminie 30 dni od dnia zatrudnienia oraz kolejnych oświadczeń co roku do 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, a także w dniu rozwiązania umowy o pracę (art. 24h ust. 5 tej ustawy). Jeżeli osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta nie złoży w terminie oświadczenia majątkowego, właściwy organ rozwiązuje z nią umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia (art. 24k ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym), a rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 kodeksu pracy (art. 24k ust. 4 tej ustawy). Przepisy te budzą wiele wątpliwości wynikających z użycia niedoskonałych (często niezrozumiałych) sformułowań. I tak racjonalna wykładnia sformułowania użytego w art. 24k ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym prowadzi do wniosku, że nastąpiło w nim określenie terminu końcowego, do upływu którego pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, a różnica w tej regulacji w stosunku do art. 52 par. 2 polega na tym, że jest to termin 30 dni (a nie miesiąca) oraz że liczy się go od dnia, w którym należało złożyć oświadczenie majątkowe (a nie od dowiedzenia się o tym przez pracodawcę). Wniosek: Do rozwiązania umowy o pracę w trybie określonym w art. 24k ust. 3 i 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) z osobą wydającą decyzje administracyjne w imieniu wójta stosuje się art. 52 par 3 kodeksu pracy, nie stosuje się natomiast art. 13 ust. 1 ustawy z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy ( nr 35, poz. 163 ze zm.). KATARZYNA WILKO gp@ PODSTAWA PRAWNA • Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.). • Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym ( z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.). • Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa ( z 2001 r. nr 142, poz. 1590 ze zm.). • Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego gminy, wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu wójta ( nr 34, poz. 282). • Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego powiatu, członka zarządu powiatu, sekretarza powiatu, skarbnika powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu starosty ( nr 34, poz. 283). • Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego województwa, członka zarządu województwa, skarbnika województwa, kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa ( nr 34, poz. 284).
Obowiązek złożenia oświadczeń majątkowych spoczywa na wielu funkcjonariuszach publicznych. Są wśród nich wszyscy piastujący tzw. kierownicze stanowiska państwowe, sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, a także niektóre osoby zatrudnione w urzędach państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej (>patrz ramka). Wszystkich zobowiązanych wymienia art. 10 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (dalej: ustawa antykorupcyjna). Równorzędne pod względem płacowym Jak należy rozumieć użyty w ustawie zwrot „stanowiska równorzędne pod względem płacowym", wyjaśnił szef służby cywilnej w swoim stanowisku przedstawionym Rzecznikowi Praw Obywatelskich, który zarzucał mu zbytnią ogólnikowość, a co za tym idzie duże trudności interpretacyjne. Zdaniem szefa służby cywilnej sformułowanie to powinno być rozumiane w kontekście przepisów rozporządzenia płacowego prezesa RM z 9 grudnia 2009 r., czyli obecnie rozporządzenia prezesa RM z 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (DzU z 2016 r., poz. 125). Rozstrzygnięcie, czy stanowisko jest „stanowiskiem równorzędnym pod względem płacowym", wynikać powinno z porównania przedziałów mnożników służących do ustalania wynagrodzenia na danym stanowisku, a nie z porównania konkretnego mnożnika osoby zajmującej dane stanowisko i wysokości wynagrodzenia wypłacanego tej osobie. I tymi zaleceniami powinni się kierować przełożeni rozstrzygający, czy dany członek korpusu służby cywilnej ma obowiązek takie oświadczenie złożyć czy nie. Informacja o dobytku oraz funkcjach Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową. W szczególności powinno ono zawierać informacje o posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym przez tę osobę albo jej małżonka od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, oraz dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach lub spółdzielniach, o których mowa w art. 4 ustawy antykorupcyjnej. Warto bowiem pamiętać, że członkowie korpusu służby cywilnej zobowiązani do składania oświadczeń majątkowych w okresie zajmowania stanowisk lub pełnienia funkcji, które je do tego zobowiązują, nie mogą: - być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego; - pracować lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność; - być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni, z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych; - być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą; - posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10 proc. akcji lub udziały przedstawiające więcej niż 10 proc. kapitału zakładowego – w każdej z tych spółek; - prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności; nie dotyczy to działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. To, czy przestrzegają wspomnianych zakazów, jest również weryfikowane przy okazji analizy składanych przez nich oświadczeń majątkowych, których wzór stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 4 lipca 2011 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej i o stanie majątkowym (DzU nr 150, poz. 890). Stałe monitorowanie mienia Oświadczenie majątkowe członkowie korpusu służby cywilnej składają kierownikowi jednostki (dyrektorowi generalnemu urzędu) zawsze przed objęciem stanowiska, którego dotyczy ten obowiązek. Powstaje więc swoisty raport otwarcia. Raport zamknięcia (kolejne oświadczenie) członek korpusu składa w dniu opuszczenia stanowiska. Poza tym jest on zobowiązany do składania takich oświadczeń co roku, do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Analiza zawartych w tych oświadczeniach danych należy do obowiązków kierownika jednostki (dyrektor generalny urzędu), który może porównywać treści tych oświadczeń ze sobą. Jest on także zobowiązany pilnować, aby wszystkie osoby zobowiązane do złożenia oświadczenia swój obowiązek wykonały. Przy egzekwowaniu tego obowiązku korzystać może z przewidzianych w przepisach ustawy antykorupcyjnej sankcji, głównie dyscyplinarnych. Kary dla spóźnialskich i zapominalskich Zgodnie z art. 13 ustawy antykorupcyjnej członkowi korpusu służby cywilnej za niezłożenie oświadczenia majątkowego grozi odpowiedzialność służbowa (odpowiedzialność dyscyplinarna). Kary, jakie mogą być mu w takim przypadku wymierzone, zależą od jego statusu, a więc od tego czy jest pracownikiem, urzędnikiem tej służby czy też osobą zatrudnioną na wyższym stanowisku w służbie cywilnej (wymienia je art. 114 ustawy o sc). A także od stopnia naruszenia wspomnianego obowiązku. W związku z tym bowiem, że w służbie cywilnej obowiązują dwie zasady: adekwatność kary do przewinienia i jej stopniowalność, inaczej powinno być ocenione złożenie oświadczenia po terminie (spóźnienie), a inaczej świadome uchylanie się od tego obowiązku, za co można już nawet stracić pracę. Tego zdania jest też SN, który w uzasadnieniu wyroku z 7 października 2015 r. (II PK 259/14, Legalis nr 1348897) uznał, że nie może podlegać jakimkolwiek wątpliwościom ani kontrowersjom prawnym lub prawniczym, że umyślne (oczywiście zawinione), uporczywe (permanentne) deliktowe niewykonywanie („sabotowanie") obowiązku składania antykorupcyjnych oświadczeń majątkowych przez pracowników państwowej służby cywilnej zobowiązanych do składania oświadczeń o ich stanie majątkowym, wymaganych do zachowania całkowitej i zupełnej bezstronności, przejrzystości i transparentności w wykonywaniu istotnych funkcji publicznych, stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, zagrożone rygorem adekwatnej odpowiedzialności pracowniczej za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych (art. 9 ust. 1 ustawy o sc w związku z art. 52 § 1 pkt 1 kp), bez konieczności wszczynania procedury dyscyplinarnej. Ważne Za podanie w oświadczeniu majątkowym nieprawdy oprócz odpowiedzialności służbowej członkowi korpusu sc grozi kara pozbawienia wolności do lat pięciu. Albo w przypadku mniejszej wagi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. podstawa prawna: art. 1, art. 2, art. 4, art. 10 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 216, poz. 1584 ze zm.) podstawa prawna: art. 9, art. 113–114 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 1111 ze zm.) Kto składa oświadczenia W służbie cywilnej oświadczenia majątkowe składają osoby zajmujące stanowiska: - kierownicze w urzędach naczelnych i centralnych organach państwowych, czyli stanowiska dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej); - kierownicze w urzędach terenowych organów rządowej administracji ogólnej, czyli stanowiska dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego, dyrektora wydziału (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz głównego księgowego, kierownika urzędu rejonowego i jego zastępcy oraz głównego księgowego; - kierownika urzędu i jego zastępcy – w urzędach terenowych organów rządowej administracji specjalnej; - równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami wymienionymi wyżej. A także: - inni niż wymienieni wcześniej członkowie korpusu sc zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych; - wszyscy urzędnicy sc zajmujący inne niż wymienione wcześniej stanowiska.
Re: Oświadczenia majątkowe członków Korpusu Służby Cywilnej - Autor: emeryt_giełdowy 2017-07-07 22:03 Re: Oświadczenia majątkowe członków Korpusu Służby Cywilnej - Autor: ~oszukany
Oświadczenia majątkowe podlegają ściśle określonej analizie. Prawidłowe wypełnienie oświadczenia majątkowego jest zatem niezwykle istotne. Brak uchybień i nieprawidłowości chroni bowiem przed poniesieniem przewidzianych sankcji. Oświadczenie majątkowe podlega analizie przeprowadzanej przez osobę, której zostało złożone, a także urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe. W celu uniknięcia nieprawidłowości bądź uchybień podczas wypełniania oświadczenia majątkowego warto skorzystać z poniższych wskazówek. Polecamy: INFORRB Platforma Rachunkowości Budżetowej i Prawa Pracy Zasady wypełniania oświadczeń majątkowych Oświadczenie majątkowe musi zostać wypełnione przy zachowaniu poniższych zasad: • staranność, rzetelność, zupełność, • wykazanie majątku znajdującego się w kraju i za granicą, • wykazanie wierzytelności, • określenie na wstępie informacji o panującym między małżonkami ustroju majątkowym lub każdorazowe określenie przynależności poszczególnych składników majątku do majątku odrębnego osoby składającej oświadczenie, bądź do majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową, • nie wpisuje się elementów majątku należącego do dzieci (darowizny, spadki), nawet jeżeli są one niepełnoletnie, • nie podaje się majątku odrębnego współmałżonka oraz uzyskanych przez niego dochodów, • oświadczenie składa się według stanu na dzień określony wymogami (nie chodzi tu o dzień sporządzania oświadczenia), • w przypadku oświadczeń składanych wg stanu na koniec roku należy dołączyć kopię całego, kompletnego, podpisanego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT), • brak obowiązku dołączania dokumentów źródłowych, • nie należy pozostawiać pustych rubryk, nie należy wpisywać „nie” lub znaku „Z”, nie skreślać rubryk - jeżeli jakaś rubryka nie znajduje w danym przypadku zastosowania, to należy wpisać „nie dotyczy”, • w rubrykach mających zastosowanie w konkretnym przypadku wpisujemy wszystkie wymagane elementy zawarte w opisie rubryki, np. w sytuacji, gdy w pozycji wymagane jest podanie zarówno przychodu jak i dochodu, należy podać obie te wartości, • oświadczenie składa się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, • w przypadku złożenia oświadczenia wypełnionego przy użyciu komputera lub przez inną osobę, składający oświadczenie musi podpisać się na każdej stronie dokumentu, • w przypadku składania oświadczenia w postaci kserokopii, każda strona kserokopii musi być opatrzona oryginalnym podpisem składającego oświadczenie. Zobacz także: Oświadczenia majątkowe - kto i kiedy zobowiązany jest do ich złożenia Należy pamiętać, że składane oświadczenie majątkowe dotyczy: • majątku odrębnego oraz • majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Wypełniając oświadczenie należy określić przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do jednej z tych mas majątkowych. Majątek wspólny i odrębny Do majątku wspólnego należą w szczególności: • pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, • dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków, • środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku odrębnego każdego z małżonków. Do majątku odrębnego każdego z małżonków należą: • przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, • przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił; wyjątkiem są przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków. Są one objęte wspólnością ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, • przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, • przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej), • wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków, • przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, • prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, • przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Informacje podlegające ujawnieniu w oświadczeniu majątkowym Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każde oświadczenie majątkowe musi zawierać ściśle określone informacje. A zatem, w oświadczeniu majątkowym ujawnieniu podlegają: • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, • zgromadzone środki pieniężne i papiery wartościowe, • posiadane nieruchomości: domy, mieszkania, gospodarstwa rolne, inne nieruchomości, • udziały i akcje w spółkach handlowych, • nabycie od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia podlegającego zbyciu w drodze przetargu, • prowadzenie działalności gospodarczej za wyjątkiem działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego, • pełnienie funkcji członka zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej w spółkach handlowych, • dochody osiągane z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, • składniki mienia ruchomego o wartości powyżej 10 000 złotych, • zobowiązania pieniężne o wartości powyżej 10 000 złotych, • adres zamieszkania, • miejsce położenia nieruchomości. Zobacz serwis: Pracownicy Najczęściej występujące braki, błędy, uchybienia Wśród składanych oświadczeń majątkowych można dostrzec najczęściej pojawiające się błędy, braki bądź uchybienia. Zaliczyć do nich można: • złożenie dokumentacji niekompletnej (brak drugiego egzemplarza oświadczenia majątkowego, bądź jego poszczególnych stron lub brak zeznania podatkowego PIT); zdarza się również, że składane dwa egzemplarze oświadczenia różnią się treścią, bądź jeden z nich jest nieuwierzytelnioną kopią, • pozostawienie niektórych rubryk oświadczenia niewypełnionych, • niepodpisanie oświadczenia majątkowego przez jego wystawcę, • brak określenia przynależności poszczególnych składników majątku do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową, • brak określenia nazwy sprawowanej funkcji (dotyczy radnych, którzy wpisują jedynie wykonywany zawód, pomijając funkcję radnego, w związku z pełnieniem której składają oświadczenie majątkowe), • brak określenia tytułu prawnego do posiadanej nieruchomości, wykazania jej powierzchni oraz wartości, • brak wykazania osiągniętego przychodu i dochodu z gospodarstwa rolnego, • brak wykazania lub niezgodność kwot dochodów ujętych w oświadczeniu majątkowym w porównaniu z załączonym zeznaniem podatkowym PIT, • wykazanie ogólnego osiągniętego dochodu, bez podziału i wskazania kwot uzyskiwanych z poszczególnych tytułów, • brak wykazania dochodu (diety) z tytułu pełnienia funkcji radnego, • brak określenia warunków, na jakich zaciągnięto kredyt (wobec kogo zaciągnięto zobowiązania finansowe, w związku z jakim zdarzeniem oraz w jakiej wysokości). Przestrzeganie powyższych rad i wskazówek umożliwi z pewnością prawidłowe wypełnienie oświadczenia majątkowego. Masz wątpliwości? Podyskutuj na Forum. Należy jednak pamiętać, że każde oświadczenie majątkowe musi być zgodne z prawdą. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym powoduje bowiem odpowiedzialność karną na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego: „Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.” Podstawa prawna: - Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego gminy, wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu wójta ( z nr 34, poz. 282), - Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego powiatu, członka zarządu powiatu, sekretarza powiatu , skarbnika powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu starosty ( nr 34, poz. 283), - Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 9 kwietnia 2009 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego województwa, członka zarządu województwa, skarbnika województwa, sekretarza województwa, kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa ( nr 60, poz. 490). Źródło: MUW w WarszawieNowa ustawa ma zawierać uregulowania prawne dotyczące sporządzania oświadczeń majątkowych przez wszystkie zobowiązane do tego osoby – ponieważ w obecnym stanie prawnym system składania oświadczeń majątkowych obejmuje jedynie niektóre osoby pełniące funkcje publiczne. Nie pozostaje również bez znaczenia próba ujednolicenia sposobu sporządzania oświadczeń, ich składania, a także procedura przeprowadzania ich kontroli. Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to r. Obecnie obowiązujące zasady składania oświadczeń majątkowych Jak zostało wspomniane, w obecnym stanie prawnym, regulacje prawne, nakładające na poszczególne osoby obowiązek sporządzania oświadczeń majątkowych, zostały zamieszczone w różnych aktach prawnych, do tego często zostały skonstruowane w sposób niejednolity. Powoduje to sytuacje, gdy osoby sprawujące funkcje publiczne, są zobowiązane do składania oświadczeń różniących się zakresem przedmiotowym, sposobem i trybem ich składania. Różne są także metody weryfikowania informacji zawartych w oświadczeniach, a także inny jest zakres odpowiedzialności w przypadku niedopełnienia obowiązku, bądź w przypadku złożenia oświadczenia zawierającego nieprawdę. Do przykładowych aktów prawnych, przewidujących konieczność składania oświadczeń majątkowych przez osoby pełniące funkcje publiczne, należą obecnie: 1) ustawa z r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne ( z 2006 r. Nr 216, poz. 1584), 2) ustawa z r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora ( z 2011 r. Nr 7, poz. 29 ze zm.), 3) ustawa z r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ( z 2013 r. poz. 427 ze zm.), 4) ustawa z r. o samorządzie gminnym ( z 2013 r. poz 594 ze zm.), 5) ustawa z r. o samorządzie powiatowym ( z 2013 r. poz 595 ze zm.), 6) ustawa z r. o samorządzie województwa ( z 2013 r. poz 596 ze zm.). Ze względu na konieczność wprowadzenia skutecznego systemu prewencji korupcyjnej, dającego możliwość społecznej kontroli dochodów i majątku osób pełniących funkcje publiczne, konieczne stało się, zdaniem twórców projektu ustawy, stworzenie jednolitego systemu składania oświadczeń majątkowych. Określenie podmiotów zobowiązanych do składania oświadczeńOprócz chęci przeniesienia powyższych regulacji do jednego aktu prawnego oraz dokonania ich ujednolicenia, w projekcie ustawy proponuje się dokonanie jednoznacznego wskazania osób zobowiązanych do składania oświadczeń. Jako wyznacznik wprowadzenia obowiązku proponuje się zajmowanie przez daną osobę stanowiska w sferze publicznej o istotnej randze, bądź związanych z posiadaniem przez takie osoby rzeczywistego poziomu kompetencji decyzyjnych lub zakresu uczestnictwa w wykonywaniu funkcji publicznych. Obecnie bowiem istnieją stanowiska, których piastowanie wiąże się z koniecznością złożenia oświadczenia, pomimo nieznacznego wpływu tych osób na realizację zadań publicznych. Są też sytuacje odwrotne - osoby, które zajmują wysokie stanowiska, bądź pełnią ważne funkcje w sferze publicznej, nie są zobowiązane do składania oświadczenia majątkowego (np. Prezes KRUS). W związku z tym w art. 2 projektu znalazł się wyczerpujący katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych. Wśród nich należy wymienić: 1) wojewodów oraz wicewojewodów, 2) członków korpusu służby cywilnej, pracowników urzędów państwowych: a) zajmujących stanowiska dyrektora generalnego, głównego księgowego, pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych oraz ich zastępców, audytora wewnętrznego, radcy prawnego, b) kierujących komórkami organizacyjnymi i innymi wewnętrznymi jednostkami podziału urzędu lub jednostki organizacyjnej oraz ich zastępców, c) urzędników służby cywilnej, d) których średni miesięczny przychód uzyskiwany w urzędzie lub jednostce organizacyjnej w roku kalendarzowym, za który składane jest oświadczenie, jest równy albo wyższy od przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale roku poprzedzającego rok, za który składane jest oświadczenie, e) zatrudnionych w urzędzie obsługującym ministra właściwego ds. finansów publicznych, f) inspektorów kontroli skarbowej i pracowników urzędów kontroli skarbowej, g) pracowników urzędów skarbowych i izb skarbowych, h) pracowników jednostek organizacyjnych Służby Celnej, i) upoważnionych do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu organu; 3) państwowych inspektorów sanitarnych i ich zastępców; 4) prezesów i pozostałych członków kolegiów regionalnych izb obrachunkowych oraz osób zajmujących stanowisko inspektora ds. kontroli w regionalnych izbach obrachunkowych; 5) radnych rad gmin, wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gmin, 6) radnych rad powiatów, członków zarządów powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów, kierowników jednostek organizacyjnych powiatów; 7) radnych sejmików województw, członków zarządów województw, skarbników województw, sekretarzy województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych; 8) pracowników samorządowych oraz pracowników jednostek organizacyjnych, do których stosuje się przepisy ustawy o pracownikach samorządowych - w określonych w ustawie przypadkach; 9) osób zarządzających oraz członków organów zarządzających, a także organów nadzoru lub kontroli państwowych oraz samorządowych osób prawnych i osób kierujących ich oddziałami; 10) prezesów, wiceprezesów, członków zarządów oraz członków organów nadzoru lub kontroli spółek, wyznaczonych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego; 11) członków organów oraz głównych księgowych osób prawnych utworzonych przez państwowe lub samorządowe osoby prawne; 12) osób kierujących jednostkami budżetowymi, samorządowymi zakładami budżetowymi, agencjami wykonawczymi, instytucjami gospodarki budżetowej, państwowymi funduszami celowymi, samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej, państwowymi i samorządowymi instytucjami kultury. Nowością byłoby także wprowadzenie zasady, zgodnie z która osoby, zobowiązane do złożenia więcej niż jednego oświadczenia majątkowego (z tytułu zajmowania kilku stanowisk, zobowiązujących do złożenia takiego oświadczenia), musiałyby złożyć wyłącznie jedno oświadczenie, chyba że, zgodnie z projektowanym art. 5 ustawy, byłyby zobowiązane do złożenia oświadczenia różnym podmiotom (proponowany art. 3 projektu). Zakres przedmiotowy oświadczeń majątkowychW projektowanym art. 4 ustawy wskazano zakres przedmiotowy oświadczeń majątkowych. Obecnie przepisy w różny sposób określają zakres informacji, których podanie jest wymagane w oświadczeniu. Przewidziany w projekcie ustawy nowy, wspólny dla wszystkich osób sporządzających oświadczenia majątkowe katalog informacji, które miałyby się w nim znaleźć, ma być w jak największym stopniu precyzyjny. Ma również mieć charakter zamknięty, tak aby nie zdarzały się przypadki podawania większej ilości informacji, niż jest to konieczne. Zgodnie z projektowanym art. 4 ust. 1 oświadczenie dotyczyłoby majątku osobistego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową, a także innych składników majątkowych będących przedmiotem posiadania. Oświadczenie będzie zawierało imię i nazwisko składającego wraz z numerem PESEL oraz adresem zamieszkania, wskazanie stanowiska, funkcji lub zawodu, z którym wiąże się obowiązek złożenia oświadczenia oraz informacje o: 1) nieruchomościach będących przedmiotem własności, współwłasności, użytkowania wieczystego lub współużytkowania wieczystego składającego oświadczenie; 2) nieruchomościach oraz niebędących odrębnymi nieruchomościami budynkach i lokalach znajdujących się w posiadaniu składającego oświadczenie z innych niż wymienione w pkt 1 tytułów prawnych albo posiadanych bez tytułu prawnego; 3) posiadanych zasobach pieniężnych, których łączna wartość w walucie polskiej lub obcej przekracza 20 000 zł; 4) posiadanych udziałach i akcjach w spółkach handlowych; 5) posiadanych instrumentach finansowych w rozumieniu ustawy z r. o obrocie instrumentami finansowymi ( z 2014 r. poz. 94 ze zm.) innych niż wskazane w pkt 4; 6) prowadzonej działalności gospodarczej, zarządzaniu taką działalnością oraz byciu pełnomocnikiem lub przedstawicielem w prowadzeniu takiej działalności; 7) uczestnictwie w spółkach cywilnych lub osobowych spółkach handlowych; 8) członkostwie w organach spółek handlowych i innych osób prawnych; 9) każdym zatrudnieniu oraz o umowach, na których podstawie składający oświadczenie był zobowiązany do spełnienia świadczenia za wynagrodzeniem; 10) innej niż wymieniona w pkt 6-9 działalności zarobkowej; 11) dochodzie uzyskanym w roku, za który składane jest oświadczenie oraz każdym innym przysporzeniu majątkowym o wartości powyżej 500 zł uzyskanym w tym roku; 12) mieniu nabytym, również przez małżonka, od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub samorządowej osoby prawnej; 13) posiadanych składnikach mienia ruchomego o wartości jednostkowej powyżej 20 000 zł; 14) zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 20 000 zł, w tym wierzytelnościach, a także zawartych umowach poręczenia, w których składający oświadczenie zobowiązał się wykonać zobowiązanie, jeżeli jego wysokość przekracza 20 000 zł; 15) wykonanych darowiznach, których łączna wartość w roku, za który jest składane oświadczenie przekracza 20 000 zł; 16) innych prawach majątkowych, których wartość przekracza 20 000 zł. Powyższe informacje miałyby w szczególności obejmować: 1) dane identyfikujące składnik majątkowy lub prawo majątkowe; 2) wartość składnika majątkowego, zobowiązania lub prawa; 3) wysokość dochodu; 4) przedmiot i formę prowadzonej działalności; 5) treść zobowiązania lub prawa; 6) dane stron stosunku prawnego. Osoba składająca oświadczenie będzie również zobowiązana do określenia, czy powinna złożyć oświadczenie majątkowe w związku z zajmowaniem innego stanowiska, pełnieniem innej funkcji lub wykonywaniem innego zawodu. Należy również zaznaczyć, że wzór formularza oświadczenia zostanie, po wejściu w życie ustawy, określony w rozporządzeniu - wraz z pouczeniem o sposobie jego wypełniania, a także treścią klauzuli zastępującej pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, w przypadku złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą. Dzięki powyższemu ujednoliceniu informacji podawanych w oświadczeniach możliwe będzie łatwiejsze zweryfikowanie przez odpowiednie służby rzetelności oświadczeń, a także porównanie stanu majątkowego określonej osoby w różnych okresach czasu. Tryb składania oświadczeń majątkowychW proponowanym art. 5 projektu wskazane zostały organy lub osoby, którym poszczególne osoby będą składać oświadczenie majątkowe. Przykładowo wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) oraz ich zastępcy, członkowie zarządów powiatów i członkowie zarządów województw będą składać oświadczenie wojewodzie, natomiast skarbnicy gmin, sekretarze gmin oraz kierownicy jednostek organizacyjnych gmin będą składać oświadczenie właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta). Zgodnie z projektowanym art. 6 oświadczenia majątkowe miałyby być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Zgodnie z przepisami przejściowymi przez trzy lata od wejścia w życie projektowanej ustawy możliwe będzie równoległe składanie oświadczeń w formie pisemnej. Jeżeli chodzi o terminy składania oświadczeń majątkowych, projekt przewiduje w art. 7 wprowadzenie jako ogólnie obowiązującej zasady, zgodnie z którą oświadczenie byłoby składane: 1) w terminie 7 dni od objęcia stanowiska, funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego objęcie obowiązkiem złożenia oświadczenia majątkowego, wg stanu na dzień objęcia stanowiska, 2) co roku do dnia 30 kwietnia, wg stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego, 3) w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajmowania stanowiska, pełnienia funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego ustanie obowiązku składania oświadczenia majątkowego, wg stanu na dzień opuszczenia stanowiska. W przypadku, gdyby złożenie oświadczenia w powyższych terminach nie byłoby możliwe ze względu na chorobę lub inną niedającą się usunąć przeszkodę, oświadczenie powinno być złożone w terminie siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi wraz z wyjaśnieniem wskazującym przyczynę opóźnienia. Oświadczenia majątkowe byłyby, zgodnie z projektem ustawy, co do zasady jawne. Zgodnie z projektowanym art. 10 ust. 1 byłyby one zamieszczane w BIP na stronie urzędu lub jednostki organizacyjnej zapewniającej obsługę organu lub osoby uprawnionych do odebrania oświadczenia majątkowego. Opublikowaniu w powyższy sposób nie podlegałyby informacje o numerze PESEL, adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości objętych oświadczeniem. Kontrola składanych oświadczeń majątkowychProjekt ustawy przewiduje też wprowadzenie przepisów regulujących zasady przeprowadzania kontroli oświadczeń majątkowych (art. 11–14 projektu). W przypadku, gdy osoba obowiązana nie dokonałaby złożenia oświadczenia, organ lub osoba uprawnione do odebrania oświadczania miałyby wezwać tą osobę, w terminie 14 dni, by złożyła oświadczenie w ciągu 3 dni od daty otrzymania wezwania. Jest to istotne, ponieważ w przypadku niezłożenia oświadczenia w dodatkowym terminie organ lub osoba uprawniona do odebrania oświadczenia ma obowiązek powiadomić o tym fakcie Szefa CBA. Organy lub osoby uprawnione do odebrania oświadczenia będą dokonywać analizy zawartych w nim informacji: 1) do końca roku kalendarzowego, w którym złożono oświadczenie - w przypadku oświadczeń składanych do 30 kwietnia, 2) w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia oświadczenia - w przypadku oświadczeń składanych w związku z objęciem stanowiska, funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego objęcie obowiązkiem złożenia oświadczenia majątkowego, a także zakończeniem zajmowania stanowiska, pełnienia funkcji albo zaistnieniem innego zdarzenia powodującego ustanie obowiązku składania oświadczenia majątkowego. Organ lub osoba dokonująca analizy zostałaby wyposażona w stosowne uprawnienia, dzięki którym miałaby prawo do: 1) porównania treści oświadczenia z: a) treścią uprzednio złożonych oświadczeń, b) treścią innych dostępnych im na podstawie odrębnych przepisów dokumentów zawierających informacje o stanie majątkowym, dochodach i zobowiązaniach, c) danymi zawartymi w publicznych rejestrach wskazującymi na stan majątkowy, dochody i zobowiązania – osoby, która złożyła oświadczenie; 2) żądania od osoby, która złożyła oświadczenie, złożenia wyjaśnień oraz przedłożenia złożonych przez nią zeznań podatkowych oraz innych dokumentów koniecznych do oceny rzetelności oraz prawdziwości oświadczenia. Jeżeli po przeprowadzeni analizy oświadczenia majątkowego organ lub osoba uprawniona do jego odebrania poweźmie wątpliwości co do jego rzetelności, prawdziwości, źródeł dochodu lub pochodzenia majątku, będzie zobowiązana do niezwłocznego przekazania oświadczenia wraz z inną niezbędną dokumentacją właściwemu miejscowo dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej oraz Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu. Ponadto organ lub osoba uprawniona do odebrania oświadczeń majątkowych, po dokonaniu ich analizy, będzie dodatkowo zobowiązana do przekazania właściwemu miejscowo dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej oraz CBA, spośród złożonych w danym roku oświadczeń, pięć procent wybranych losowo oświadczeń wraz z inną niezbędną dokumentacją (przy czym liczbę oświadczeń trzeba będzie zaokrąglić w górę). Losowo wybrane oświadczenia trzeba będzie przekazać w terminie do 31 marca roku następującego po roku, w którym je złożono. Dokonywanie korekty oświadczeń majątkowychProjekt ustawy przewiduje także zapisy regulujące zasady dokonywania korekty oświadczeń majątkowych (art. 15–16). Zgodnie z projektem, osoba, która złożyła oświadczenie majątkowe, mogłaby dokonać jego korekty, przez złożenie nowego oświadczenia majątkowego, zawierającego wyjaśnienie przyczyn dokonania korekty. Do skorygowanego oświadczenia odpowiednio stosowane byłyby przepisy dotyczące kontroli oświadczeń majątkowych. Powyższe oznacza, że korekta będzie mogła zostać złożona w każdym czasie, także po rozpoczęciu procedury kontroli oświadczenia, czy po wszczęciu postępowania karnego w sprawie złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą. Korekta nie będzie również powodowała uchylenia odpowiedzialności za wcześniejsze złożenie oświadczenia niezgodnego z prawdą. W BIP będą podlegały opublikowaniu zarówno oświadczenie korygowanej, jak i korygujące – ponieważ będą one stanowiły co do zasady dwa odrębne oświadczenia. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów o składaniu oświadczeńW projektowanym rozdziale 6 ustawy znalazły się przepisy określające odpowiedzialność za naruszenie przepisów dotyczących składania oświadczeń majątkowych. Zgodnie z nimi, niezłożenie oświadczenia majątkowego przez osobę obowiązaną w obowiązującym terminie, albo złożenie oświadczenia nieprawdziwego lub nierzetelnego, stanowiłoby podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej, służbowej lub porządkowej (projektowany art. 17). Dodatkowo, osoba zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego, w przypadku jego niezłożenia w dodatkowym terminie, podlegałaby karze pieniężnej w wysokości 1000 zł. Następnie, osoba ukarana, byłaby zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji o ukaraniu. Jeżeli i w tym terminie oświadczenie nie byłoby złożone, na osobę zobowiązaną będzie nakładana dodatkowa kara 2000 zł. Wobec osoby nieskładającej oświadczenia będą także podejmowane czynności kontrolne przez UKS, a także CBA. Oprócz powyższego, w grę wchodziłaby także odpowiedzialność karna za składanie nieprawdziwych oświadczeń – na podstawie art. 233 KK.
Wobec pracowników będących członkami korpusu służby cywilnej może to być upomnienie, nagana, obniżenie wynagrodzenia, a nawet wydalenie ze służby (u urzędników służby cywilnej) lub Ten tekst przeczytasz w 5 minut Przepisy określające kto powinien składać oświadczenia majątkowe znaleźć można obecnie aż w 27 ustawach. Obowiązuje też aż 14 wzorów samych oświadczeń (różnią się zakresem podawanych danych, terminami składania oraz sankcjami za niezłożenie oświadczenia). Ministerstwo sprawiedliwości postanowiło więc ujednolicić przepisy w tym zakresie i przygotowało projekt Ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym osób pełniących funkcje publiczne. Ustawa nie tylko porządkuje i ujednolica obecnie obowiązujące w zakresie oświadczeń majątkowych przepisy, ale również poszerza grupę osób, które będą musiały składać takie oświadczenia. Jeśli ustawa wejdzie w życie oświadczenia majątkowe będą musieli składać członkowie Trybunału Stanu; ławnicy, starsi referendarze sądowi, referendarze sądowi w sądach powszechnych; referendarze sądowi w sądach administracyjnych; asystenci sędziego; dyrektorzy sądów powszechnych; asesorzy prokuratury oraz asystenci prokuratorów; kuratorzy sądowi; a także asesorzy komorniczy, notariusze i zastępcy notarialni oraz osoby posiadające licencję syndyka, powołane do wykonywania czynności syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy. Do grona osób, które będą musiały składać oświadczenia majątkowe zaliczono również: członków Rady Polityki Pieniężnej oraz członków Zarządu Narodowego Banku Polskiego; zastępców Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji; pracownicy Najwyższej Izby Kontroli; członkowie KNF Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję Przejdź do strony głównejOświadczenie majątkowe musi zostać wypełnione przy zachowaniu poniższych zasad: • w przypadku składania oświadczenia w postaci kserokopii, każda strona kserokopii musi być opatrzona oryginalnym podpisem składającego oświadczenie. Zobacz także: Oświadczenia majątkowe - kto i kiedy zobowiązany jest do ich złożenia.Oświadczenia majątkowe mają składać osoby pełniące funkcje publiczne co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Pojęcie oświadczenia o stanie majątkowym pojawiło się po raz pierwszy w przepisach ustawy z 1992 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, zwanej ustawą antykorupcyjną. Przepisy zostały zmienione w 1997 roku. Czytaj też: Oświadczenia majątkowe na koniec kadencji do 16 września >> Konieczna budowa systemu na nowo Konieczne jest przyjęcie nowej regulacji dotyczącej oświadczeń majątkowych w miejsce obecnie obowiązującej ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne – uważa Grzegorz Makowski, ekspert Forum Idei Fundacji Batorego, wykładowca Collegium Civitas. Jak podkreśla, przepisy dotyczące oświadczeń majątkowych nie zmieniły się od 20 lat i właściwie powinno się zbudować system od nowa. – Konieczne jest ujednolicenie i uproszczenie wzorów oświadczeń i doprecyzowanie wymogów co do informacji, które mają być przedstawiane – mówi. Sprawdź w LEX: Oświadczenia majątkowe radnych – najczęściej popełniane błędy > Jak dodaje, konieczna jest również elektronizacja oświadczeń. – Obecnie są one w większości wypełniane ręcznie i nie są czytelne dla obywateli, mediów, organizacji strażniczych, nie da się ich maszynowo analizować – a mają być narzędziem kontroli społecznej – podkreśla. Zdaniem eksperta powinno się scentralizować oświadczenia, przenieść je do jednego systemu informatycznego. Sprawdź w LEX: Podstawy prawne i zakres oświadczeń majątkowych wójtów, burmistrzów, prezydentów > Kto składa oświadczenia majątkowe w samorządzie? Do złożenia oświadczenia majątkowego obowiązany jest w gminie: radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz, skarbnik, kierownik jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną. Prawo zobowiązuje też w powiecie: radnych i członków zarządu, sekretarzy, skarbników, kierowników jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające i członków organu zarządzającego powiatową osobą prawną. Sprawdź w LEX: Wygaśnięcie mandatu radnego wskutek niezłożenia oświadczenia majątkowego > Obowiązek taki mają w województwie: radni sejmików, członkowie zarządu, w tym marszałkowie i wicemarszałkowie, skarbnicy i sekretarze, kierownicy samorządowych jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające osobami prawnymi, członkowie organów zarządzających osobami prawnymi. Oświadczenia składają też osoby wydające decyzje w imieniu wójta, starosty i marszałka. Czy majątek małżonka należy ujawnić? Zgodnie z przepisami ustrojowych ustaw samorządowych oświadczenie majątkowe dotyczy majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Zobowiązany do złożenia oświadczenia majątkowego powinien określić w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Sprawdź w LEX: Czy upublicznienie w oświadczeniu majątkowym składanym na podstawie art. 24h i art. 24i ustawy o samorządzie gminnym danych w zakresie daty i miejsca urodzenia osoby składającej oświadczenie jest zgodne z zasadą minimalizacji danych wyrażoną w art. 5 RODO? > Według prof. Moniki Augustyniak z Katedry Prawa i Postępowania Administracyjnego Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie stwarza to pewne problemy interpretacyjne w zakresie ujawnienia majątku małżonka osoby zobowiązanej do złożenia oświadczenia majątkowego. - Zwrócić należy uwagę, że Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie posługuje się obecnie pojęciem „majątku odrębnego” a pojęciem „majątku osobistego”, co nie zostało poprawione w ustawach samorządowych – podkreśla. Jak wyjaśnia, przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. - Ustawodawca konsekwentnie wprowadza w art. 33 wyliczenie enumeratywne elementów wchodzących w skład majątku osobistego małżonka, w którym nie wymienia wynagrodzenia za pracę. Dlatego też słusznym wydaje się zaliczenie wynagrodzenia współmałżonka do majątku wspólnego, podlegającego de facto ujawnieniu w oświadczeniu majątkowym – mówi prof. Augustyniak. Sprawdź w LEX: Oświadczenia majątkowe pracowników samorządowych zatrudnionych na stanowisku urzędniczym > Choć przepisy w tym zakresie budzą wątpliwości, to niewątpliwie ustawodawca nakazuje osobom składającym oświadczenie majątkowe określić w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową i majątku osobistego. Czytaj też: Uniknięcie błędów w oświadczeniu majątkowym jest trudne>> Różne akty prawne i różne formularze – pomyłki i niechlujne oświadczenia Rządowy Program Przeciwdziałania Korupcji na lata 2018–2020 przewiduje, że jednym z kluczowych zadań Centralnego Biura Antykorupcyjnego jest stworzenie jednolitego systemu składania i analizy oświadczeń o stanie majątkowym przez osoby pełniące funkcje publiczne. Obecnie ponad 20 aktów prawnych reguluje kwestie dotyczące składania oświadczeń i funkcjonuje 16 różnych formularzy tego dokumentu. Celem priorytetowym CBA jest uregulowanie tej kwestii, wypracowanie jednolitego wzoru oświadczenia oraz wdrożenie obowiązku składania go w formie elektronicznej – czytamy w najnowszym wydaniu czasopisma Przegląd Antykorupcyjny dotyczącym oświadczeń majątkowych. Zdaniem Grzegorza Makowskiego brak rozwiązań ułatwiających wypisywanie oświadczeń powoduje, że są one sporządzane niechlujnie i pełne pomyłek. - Poziom niechlujstwa jest zatrważający – mówi ekspert, który osobiście przejrzał ok. 2 tys. oświadczeń majątkowych radnych. Jego zdaniem zła wola jest jednym z powodów niejasności oświadczeń, ale przeważnie wypełniający nie rozumieją, co należy w nich zawrzeć. Błędy najczęściej dotyczą szacowania wartości nieruchomości, opisywania miejsc zatrudnienia czy źródeł dochodów - brakuje instrukcji i wyjaśnień w tym zakresie. Czytaj też: Dublowanie stron www i BIP-ów nie ułatwia dostępu do informacji>> Brak sankcji prawnych Celem oświadczeń majątkowych jest weryfikacja przestrzegania przez funkcjonariuszy jednostek samorządu terytorialnego ustawowych zakazów. Według Moniki Augustyniak pewnym mankamentem ustawy jest brak sankcji prawnych w stosunku do podmiotów ustawowo zobowiązanych do badania oświadczeń majątkowych w sytuacji ich bezczynności, w tym niewystępowania z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli oświadczenia pomimo podejrzenia podania w nim nieprawdy lub zatajenia prawdy. - Ustawodawca nie określił w ustrojowych ustawach samorządowych terminów, do których podmioty zobowiązane mają przeprowadzić analizę oświadczeń majątkowych przedłożonych im do weryfikacji, czyniąc ten instrument pewnym mechanizmem pozorności działań antykorupcyjnych - uważa. Sprawdź w LEX: Czy w oświadczeniu majątkowym wójta należy podawać zarobki współmałżonka? > W przypadku niedotrzymania terminów ustawowych ustawodawca przewidział wezwanie osoby zobowiązanej do złożenia oświadczenia majątkowego, do niezwłocznego dokonania tej czynności. W przypadku niezłożenia oświadczenia majątkowego, mimo upływu dodatkowego terminu, na dokonanie tej czynności, przewidzianej przepisami ustrojowych ustaw samorządowych, ustawodawca przewidział następujące sankcje: wygaśnięcie mandatu radnego i wójta utratę wynagrodzenia. Natomiast jeżeli skarbnik gminy nie złoży w terminie oświadczenia majątkowego, rada gminy zobowiązana jest go odwołać, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia, w drodze uchwały. Grzywny wskazane Zdaniem Grzegorza Makowskiego powinien istnieć system grzywien za podanie fałszywych informacji w oświadczeniach majątkowych. - Utrata pracy, mandatu, czy kary pozbawienia wolności powinny być zarezerwowane dla recydywistów i najcięższych przypadków podania nieprawdy czy matactw - mówi. Również według CBA skuteczna represja karna, rozumiana jako nieuchronność i surowość kary, jest niezbędnym elementem walki z przestępczością korupcyjną. Jak podkreśla Michał Szalak, ekspert prawa pracy, opinia publiczna w Polsce jest stale bulwersowana sytuacjami, w których osoby pełniące funkcje publiczne w znaczny sposób powiększają swój, i najbliższych, stan posiadanego majątku, nie mogąc przy tym wykazać takich dochodów, które uzasadniałyby legalny sposób takiego bogacenia się. Kompleksowa analiza raportu o stanie gminy, powiatu oraz województwa > ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji. Ww1j5NF.